Waar iedere ondernemer mee te maken krijgt maar niemand over praat

Afscheid nemen. Van experimenten die veel tijd, geld en aandacht hebben gekost. Van richtingen die niet meer passen. Van langdurige samenwerkingen. Of zelfs van ondernemen zelf.

Als je eigen baas wordt, krijg je vanzelf te maken met afscheid nemen

Het hoort erbij. Heb je ermee te maken, dan vind je honderden coaches, programma’s, blogs, adviezen, enzovoorts om je te helpen jezelf opnieuw uit te vinden, zodat je met bijgespijkerde kennis en tomeloze ambitie aan een nieuwe ervaring kunt beginnen.

Maar niemand spreekt over het rouwproces waar je tegelijkertijd middenin kunt zitten

Of hoe je ermee omgaat.

Ja, rouwproces ja. Ik gebruik expres een groot woord. Je denkt dat afscheid nemen niet zo moeilijk hoeft te zijn, maar ondertussen kan het grote invloed op je uitoefenen.

Het is net als wanneer je iets in huis maar niet kunt weggooien, hoezeer je partner daarop ook aandringt. Het is niet het kapotte, te kleine, te oude, overbodige, in de weg liggende voorwerp zelf dat je weg doet.

Het is een stuk van je identiteit waar je afscheid van neemt

Iemand die je lange tijd bent geweest of iemand die je graag nog zou willen zijn.

Daardoor kan het komen, dat je niet hup! even doorpakt met je nieuwe idee. Of dat je nu enorm zit te treuzelen bij de klussen die je normaal met twee vingers in de neus doet. Of dat alle andere deelnemers aan een waardevol programma bij alle stappen geestdriftig ‘Ja! Ja! Ja!’ knikken, terwijl jij denkt: ‘Wat? Nee! Argh!’

Er zijn 3 situaties waarbij je in een rouwproces kunt zitten

En een beetje mededogen voor jezelf dus zeer gepast is.

Situatie 1: als in je branche alle spelregels veranderen

Vroegah, toen een fissa nog gewoon een feest heette, kon je als journalist en fotograaf fatsoenlijke bedragen krijgen van een redactie voor je artikel of foto. In 2004 kreeg ik voor één artikel van 2 pagina’s nog rustig 495 euro. Dat was geen uitzondering, maar mijn standaardbedrag voor 2 pagina’s. Kon ik datzelfde artikel ook in een ander medium kwijt, dan kreeg ik er nóg een keer voor betaald. Niet het volle bedrag, maar wel een substantieel bedrag voor iets wat al gemaakt was.

Das war einmal. Die tarieven zijn gekelderd. En ergens tussen 2004 en nu werd ‘auteursrecht’ een soort vergeten groente, iets waarvan niemand meer weet wat je ermee moet doen. Redacties, bloggers, en je moeder plaatsen je artikelen en foto’s nu links, rechts, onder en boven op internet, en daar zie je als maker geen ene cent meer voor terug.

Als zoiets in je branche aan de hand is, is het niet gek als je er bitter, moedeloos of boos van wordt. Je krijgt er alleen potdorie die glorietijd van voorheen niet mee terug.

Volgens Ben Rogmans is dat op de lange termijn niet zo erg als je denkt. Hij schreef het boek Geen paniek! Maar ook jouw baan gaat eraan. Hij zegt dat het altijd zo gegaan is. Werk verandert/verdwijnt. En dat het in ieder geval nog nooit tot minder werk heeft geleid.

Kun je nu misschien niks mee, maar toch fijn.

Je kunt niet op de oude voet verder, hoe graag je ook zou willen, en daar moet je wat mee. Zo’n acceptatieproces is tijdrovend en vermoeiend. Voel je daar niet schuldig over.

Probeer ook wat strijdlust over te houden. Want dat klanten, zoals de redacties uit mijn voorbeeld, doodleuk eenzijdig alle werkvoorwaarden aanpassen tot beneden-bestaansniveau, betekent ook weer niet dat je dat maar gelaten moet laten gebeuren, in het kader van de onvermijdelijkheid. Erover onderhandelen is een vaardigheid die je straks, als je jezelf opnieuw hebt uitgevonden, ook weer uitstekend gebruiken kunt.

Situatie 2: als je naast je oude bedrijf een nieuwe begint

Ik ken iemand die jarenlang met veel plezier gewerkt heeft als grafisch ontwerper, maar nu stijlcoach is. Ze is razend enthousiast over haar nieuwe richting en dat kun je zien aan alles wat ze erover online zet. Toch vindt ze het moeilijk haar oude richting los te laten. Logisch! Weten wat je hebt, en dankbaar zijn dat dit goed loopt, is makkelijker dan in het diepe springen en afwachten hoe dat uitpakt.

Wat je hierbij kan helpen, is zaken voor jezelf concreet maken. Gebruik het boek Profit First, of pak je jaarplanning erbij om uit te zoeken

• hoeveel er nu binnenkomt via je oude bedrijf,

• hoeveel via je nieuwe,

• hoeveel je minimaal nodig hebt aan inkomsten, en

• hoeveel tijd je pakt voor de overgang van verdienen via je oude bedrijf naar verdienen via je nieuwe

Ruim in je agenda een vaste middag in om alléén maar aan je nieuwe bedrijf te werken, en bewaak die ruimte met alles wat je in je hebt. Niemand tornt aan die middag, voorál jij zelf niet.

Situatie 3: als je stopt met werken voor jezelf

Als je voor jezelf werkt, is het not done om mensen te laten weten dat je het helemaal niet meer weet. Je schrikt er potentiële klanten mee af. En dat is wel het laatste wat je wilt.

Dus houd je je mond erover, tot je weer gaat als een trein. Pas dan breng je de tijd dat het minder met je ging als een wijze levensles naar buiten, die jou en je bedrijf sterker heeft gemaakt.

Zit je middenin die pijn, dan kun je zó teleurgesteld zijn in jezelf. Of in je lichaam, als je gezondheid de oorzaak is dat je moet stoppen. Je kunt je volledig afgebrand voelen en gewoon geen zin meer hebben in het gedóe. Klanten werven, je enthousiasme terugvinden waarmee je begon aan dit avontuur, achter wanbetalers aan zitten, enzovoorts. Alles is je te veel.

Het is niet helemaal hetzelfde, maar ooit kocht ik een winkel. En die gaf ik weer terug, nog vóór ik er goed en wel in was gaan staan. Ik voelde mij toen mislukt als ondernemer.

Mijn omgeving keek er echter anders tegenaan. Die vonden het goed dat ik een wens onderzocht had, en dapper dat ik aan die wens ook weer een einde maakte. Grote kans dat jouw omgeving ook zo naar jouw ondernemerschap kijkt: je hebt het uitgeprobeerd, en zover komen de meeste mensen niet eens.

Zo’n gevoel van ‘het is niet gelukt’ kan nog lang doorwerken in alles wat je erna doet. Het kan je nieuwe hoofdstuk besmetten.

Wat kan helpen is, zodra je eraan toe bent, op je eigen manier alles te vieren wat je met je ondernemerschap wél bereikt hebt. Door met je partner uit eten te gaan. Of een groot feest te geven. Of er op een bankje in het bos aan te denken. Sluit je ondernemerschapsperiode af met een ritueel, een ceremonie. Iets dat waardering uitspreekt voor alle bloed, zweet en tranen die je erin hebt gestopt en alle kennis en ervaringen die je nu rijker bent.

Als je denkt, nou dat acceptatieproces kan wel wat sneller, wie kijkt even mee waar wél kansen voor me liggen?! Of: die nieuwe richting verdient inderdaad mijn aandacht, hoe doe ik dat in de praktijk?! Kom langs. Ik praat 1-op-1 met je. Je krijgt mijn volledige aandacht en specifieke suggesties/oplossingen voor jouw situatie.

Ik werkte dit artikel voor het laatst bij op 9 december 2021. Ik plaatste het op 13 september 2018.